Trại giam giết tù nhân bằng HIV?

Hai anh Huỳnh Anh Tú (trái) và Huỳnh Anh Trí.

File photo

Mặc Lâm, biên tập viên RFA

Anh Huỳnh Anh Trí, người tù nhân lương tâm bị cáo buộc âm mưu lật đổ chính quyền bị giam trong suốt 14 năm sau khi ra tù được bệnh viện xác nhận là đã nhiễm HIV và đang trong giai đoạn chuyển sang AIDS. Mặc Lâm tìm hiểu câu chuyện qua người anh ruột của anh Trí là Huỳnh Anh Tú, cũng bị bắt giam chung với em mình trong suốt 14 năm qua, chứng kiến và tường thuật lại kinh nghiệm của hai anh em.

Luật bất thành văn

Tù nhân tại Việt Nam bất kể phạm tội hình sự hay chính trị đều biết rằng tình trạng y tế của họ luôn là vấn đề lo lắng đầu tiên khi bị bắt giam. Thiếu phương tiện y tế trong trại giam và việc người bệnh được chuyển tới những bệnh viện gần nhất luôn gặp khó khăn không phải do thiếu phương tiện nhưng lý do chính là quản giáo luôn tỏ ra khắc khe với những gì mà người tù cần tới.

Người tù bị vô số luật lệ thành văn như Nội quy trại giam và luật bất thành văn do quản giáo và trật tự trại giam bắt người tù phải tự hiểu và thi hành.

Từ năm 2002 tới năm 2004 họ bắt buộc chúng tôi cạo chung một con dao cạo, khoảng 100 người trong suốt hai năm trời thì khả năng lây nhiễm rất là cao.
-Huỳnh Anh Tú

Những luật bất thành văn ấy đôi khi khó biết là bị lạm dụng để áp đảo người tù do quản giáo đưa ra, chẳng hạn như dựa vào nội quy trại giam cấm mang các vật bén nhọn vào buồng giam để buộc hàng trăm phạm nhân dùng chung một lưỡi dao cạo là điều đã và đang xảy ra trên hầu hết các trại giam khắp nước.

Hậu quả khôn lường của việc này là những cái chết oan ức của không biết bao nhiêu phạm nhân từ trước tới nay. Họ âm thầm chết và âm thầm được chôn cất mà thân nhân không bao giờ biết tới lý do.

Câu chuyện về sự vô trách nhiệm này đang xảy ra cụ thể cho tù nhân Huỳnh Anh Trí, người tù nhân vừa ra trại sau 14 năm giam giữ đã bàng hoàng khi cầm giấy xét nghiệm máu do viện Pasteur cấp cho biết mình bị nhiễm HIV. Khi nghe chúng tôi gọi hỏi thăm, mặc dù nghe được điện thoại nhưng do sức khỏe quá suy kiệt anh chỉ thều thào được vài chữ:

Chị Bùi Hằng cùng anh Huỳnh Anh Tú (trái) và Huỳnh Anh Trí chụp trước cửa nhà chị Hằng. Hình do chị Bùi Hằng gửi RFA.

“Bị cùm. Cùm… cùm… anh nói chuyện với anh Huỳnh Anh Tú đi tôi mệt quá nói không nổi.”

Trước đây ít lâu chúng tôi có dịp phỏng vấn anh Huỳnh Anh Trí nhiều lần và được biết anh rất khỏe mạnh mặc dù hàng ngày đều phải đối phó với những vấn đề nan giải sau khi ra tù.

HIV được lây qua đường tình dục và đường máu. Khả năng lây qua đường tình dục không thể tính tới vì trong vòng 14 năm ấy không có một sự liên hệ nào với phụ nữ khi anh Trí bị giam chung với hàng trăm phạm nhân khác. Vấn đề còn lại chỉ có thể xem xét là lây nhiễm qua máu, khả năng thông thường cho bệnh nhân HIV nếu họ dùng chung kim tiêm hay sơ suất khi để dính máu người mang bệnh.

Cố ý giết người?

Khi biết anh Trí đã có kết quả xét nghiệm chúng tôi hỏi người anh của Trí là anh Huỳnh Anh Tú và được cho biết:

“Bệnh viện Pasteur cũng đã xét nghiệm rồi là Anh Trí đã nhiễm HIV và đang trong thời kỷ chuyển sang AIDS. Chúng tôi có hai giả thiết là từ năm 2002 tới năm 2004 họ bắt buộc chúng tôi cạo chung một con dao cạo, khoảng 100 người trong suốt hai năm trời thì khả năng lây nhiễm rất là cao. Một nguyên nhân nữa có thể do bị cùm. Lúc đó nó có hai loại cùm một loại cùm sạch và một loại cùm dơ.

Trong suốt hai năm đó hàng loạt người đã bị nhiễm HIV và đã chết, tính ra đã 13-14 người. Có người thụ án đã hơn 10 năm mà vẫn bị nhiễm HIV chết trong tù.
-Huỳnh Anh Tú

Cùm dơ là những anh em thường phạm họ bị cùm, bị lở loét và dính máu trong đó. Nói chung nếu anh không biết đút lót thì anh sẽ bị lây nhiễm vì sau một hai tuần anh sẽ lở loét như những người trước.”

Lời kể của Huỳnh Anh Tú cho thấy lý do nhiều tù nhân nhiễm bệnh là có thể hiểu được. Để rõ ràng và chi tiết hơn anh Tú cho biết:

“Năm 2002 thì ông giám thị trưởng ở trại giam K3 Xuân Lộc tên là Lại Xuân Hùng ổng lấy cớ nội quy đã cấm không cho phạm nhân không được đem đồ sắc bén, nhọn vào buồng giam luôn cả lưỡi lam cũng không. Ông ta bắt buộc mọi người hớt tóc cạo râu chung bằng một lưỡi dao cạo. Trong suốt hai năm anh em chúng tôi cạo chung nhưng cũng có người chống đối như tôi chẳng hạn. Tôi lén lút giấu nhưng thỉnh thoảng cũng bị lập biên bản kỷ luật

Trong suốt hai năm đó hàng loạt người đã bị nhiễm HIV và đã chết, tính ra đã 13-14 người. Có người thụ án đã hơn 10 năm mà vẫn bị nhiễm HIV chết trong tù. Theo tôi biết đây là một âm mưu nhằm tiêu diệt những người bất đồng chính kiến bằng cách cho lây nhiễm HIV.

Riêng về cùm sạch hay cùm dơ thì nhiều người phải ngã giá để được mang cùm sạch tức là cùm không dính máu của tù nhân và sau đó phải trả tiền cho cai tù. Nếu anh em nào cứng đầu thì chắc chắn sẽ bị dính cùm dơ.”

Hai anh em Huỳnh Anh Tú sanh năm 1968 và Huỳnh Anh Trí sanh năm 1971 bị bắt giam từ năm 1999 cho tới năm 2013. Sau khi được trả tự do cả hai người đều không có nơi để tạm trú cuối cùng nhờ nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn giúp đỡ và hiện đang rất khó khăn nhất là anh Huỳnh Anh Trí nhận thêm căn bệnh thế kỷ mà chính anh không hề hay biết.